Cymeithasol cyfeirlyfr busnes Cymru
Mae busnesau cymdeithasol yng Nghymru yn ffurfio sector deinamig sy’n tyfu. Mae’r ymchwil hwn yn amcangyfrif bod y sector yn werth £2.37 biliwn i economi Cymru, mae’n cynnal tua 40,800 o swyddi, ac yn cynnig cyfleoedd gwirfoddoli i ryw 48,000 – 58,000 o bobl.
Adroddiad mapio Busnesau Cymdeithasol
Lawrlwytho a darllen yr adroddiad llawn (3.9MB pdf)
Adroddiad mapio Busnesau Cymdeithasol - crynodeb gweithredol
Lawrlwytho a darllen y crynodeb gweithredol nawr (362.8KB pdf)
Trosolwg
Mae busnesau cymdeithasol yn cynnwys cwmnïau cydweithredol, cwmnïau cydfuddiannol, mentrau cymdeithasol a busnesau a berchnogir gan weithwyr. Yn yr ymchwil, dosbarthwyd arolwg i bron hanner y busnesau sy’n gweithredu yn y sector, ac mae’n diweddaru ein hadroddiad o 2014. Cynhaliwyd yr arolwg rhwng Medi a Rhagfyr 2016.
Prif Ganfyddiadau
Mae’r ymchwil hwn yn amcangyfrif bod y sector yn werth £2.37 biliwn i economi Cymru, mae’n cynnal tua 40,800 o swyddi, ac yn cynnig cyfleoedd gwirfoddoli i ryw 48,000 – 58,000 o bobl.
- Gwelir busnesau cymdeithasol mewn ardaloedd lle ceir amddifadedd cymdeithasol, ac maent yn cynorthwyo cymunedau, yn cynnig swyddi a hyfforddiant ac yn aml yn cynnig gwasanaethau y byddai’r sectorau cyhoeddus a phreifat yn methu â’u cynnal.
- Caiff busnesau cymdeithasol eu gyrru gan nodau cymdeithasol neu amgylcheddol. Yng Nghymru, mae nifer fawr o’r rhain yn canolbwyntio ar wella cymuned benodol neu wella iechyd a llesiant.
- Mae’r sector yn tyfu ac yn esblygu. Denodd 84% o fusnesau cymdeithasol gwsmeriaid neu gleientiaid newydd yn y 12 mis diwethaf. Mae’r sector yn hyderus ar gyfer y dyfodol, gyda 69% o fusnesau cymdeithasol yn disgwyl i’w trosiant gynyddu dros y ddwy neu dair blynedd nesaf.
- Dywedwyd yn aml bod mynediad at gyllid yn rhwystr rhag twf, ac mae’r gyfran sy’n gweld pwysau amser fel rhwystr sylweddol yn tyfu.
- Amlygodd busnesau cymdeithasol bod angen cymorth wrth ddod o hyd i fuddsoddiad, marchnata a chyllid er mwyn eu helpu i dyfu a chynnal eu busnesau.
Casgliadau
Mae tystiolaeth glir yma fod gennym sector busnes cymdeithasol sy’n tyfu, ac sy’n gynyddol hyderus a mentrus, sydd wedi ei adeiladu ar sylfeini cryf. Mae’r adroddiad yn awgrymu bod y sector wedi gweld twf gwirioneddol yn y ddwy flynedd ers cynnal yr ymchwil manwl diwethaf. Mae’n cynnig darlun o sector sy’n ddeinamig ac yn ymatebol, ac sy’n ceisio datblygu a chynnig cynnyrch newydd yn gyson.
Bydd y cynnydd mewn trosiant, swyddi a chyfleoedd gwirfoddoli a gynhelir gan y sector yn cael effaith ar economi leol, cydlyniant cymunedol a photensial unigolion i ddatblygu eu hunain trwy gyflogaeth, profiad gwaith a hyfforddiant. Mae manteision cymdeithasol y busnesau hyn yn cael effaith wirioneddol a chadarnhaol ar gymunedau trwy Gymru gyfan.
Yn Hydref 2016, comisiynodd Busnesau Cymdeithasol Wavehill Cyf i gynnal ymchwil a chasglu data am y sector busnes cymdeithasol yng Nghymru. Mae busnes cymdeithasol yn derm ymbarél sy’n cynnwys mentrau cymdeithasol, cydweithfeydd a busnesau sy’n eiddo i weithwyr. Yn ystod yr ymarfer hwn, rhoddodd 654 o fusnesau cymdeithasol eu caniatâd i gael eu rhestru yn y cyfeiriadur hwn. Nid yw’r cyfeiriadur yn rhestru pob busnes cymdeithasol yng Nghymru.
Nid yw Busnesau Cymdeithasol Cymru yn derbyn unrhyw atebolrwydd am gynnwys y cyfeirlyfr hwn, nac am ganlyniadau unrhyw gamau a gymerir ar sail y wybodaeth a ddarperir.
Dylid anfon unrhyw welliannau e-bost at marketingteam@wales.coop.
Ariennir Busnesau Cymdeithasol Cymru gan Gronfa Datblygu Rhanbarthol Ewrop a Llywodraeth Cymru. Fe’i cyflwynir gan Ganolfan Cydweithredol Cymru ac mae’n rhan o wasanaeth Busnes Cymru.
